ale skąd
  • padagog czy pedagożka?
    5.11.2007
    5.11.2007
    Witam!
    Ostatnimi czasy dość popularne (zwłaszcza w środowisku szkolnym) stało się używanie słowa pedagożka w odniesieniu do kobiety wykonującej zawód pedagoga. Zastanawiam się, czy jest to forma poprawna. Czy możemy powiedzieć pani pedegog i pani pedagożka wymiennie? Skąd się wzięła taka forma?
  • palma odbiła
    6.05.2014
    6.05.2014
    Jaka jest etymologia frazeologizmu odbiła komuś palma?
  • Pilica i Nadpilicze
    8.03.2002
    8.03.2002
    Od wyrazu Pilica przymiotniki to: pilicki, nadpilicki. Chociaż niepoprawnie (wg słownika ortograficznego), często się używa przymiotników: piliczny, nadpiliczny.
    Moje pytanie – skąd zatem wzięło się Nadpilicze – chodzi mi o pisownię z -cze? Zastanawiam się nad tym już od dłuższego czasu. Bez rezultatów. Proszę mnie oświecić. Z góry dziękuję.
  • plątać i sprzątać
    10.01.2003
    10.01.2003
    Dzień dobry, cieszę się (właściwie to mam nadzieję), że mi Pan pomoże. Otóż: plątamy się, czy może plączemy się, np. bezcelowo?… I skąd wziął mi się ten problem?
    Z góry dziękuję i życzę miłego dnia bądź nocy…
  • płacić jak za woły
    29.06.2013
    29.06.2013
    Co dokładnie oznacza powiedzenie płacić jak za woły i skąd się ono wzięło?
  • płn. i pn.
    22.03.2006
    22.03.2006
    Dzień dobry,
    internetowy słownik ortograficzny zaleca pisownię skróconej formy przymiotnika północny jako płn. lub pn (bez kropki). Czy rzeczywiście druga wersja jest wskazana? Dlaczego bez kropki?
    Serdecznie pozdrawiam,
    Michał Kucharski
  • Pochodzenie oboczności wśród męskich form odmiany liczebników dwa, trzy, cztery oraz męskoosobowych form liczebników (w ogólności).

    12.03.2021
    12.03.2021

    W połączeniach liczebnik-rzeczownik, rzeczownik ma niekiedy niestandardową odmianę. Wszystkie liczebniki oprócz „dwa”, „trzy”, „cztery” (oraz 22, 23, 24 itd.) zachowują się w mianowniku i bierniku nieco jak rzeczowniki – poprzedzają rzeczowniki w dopełniaczu. Tymczasem, gdy po liczebniku występuje rzeczownik rodzaju męskoosobowego, charakter rzeczownika przyjmują również liczebniki „dwa”, „trzy”, „cztery” (dwóch mężczyzn; w mianowniku – opcjonalnie dwaj mężczyźni). Skąd taka niekonsekwencja?

  • Pochodzenie spójnika zanim.

    26.03.2021
    26.03.2021

    Szanowni Państwo,

    skąd wzięło się słowo zanim? Wydaje się, że jest to zbitek słów „za + on”. Jednak znaczenie przeczy tej intuicji: zanim oznacza przecież coś przed, a nie za, co ma odpowiednik np. w angielskim before czy włoskim prima. Bardzo proszę o wyjaśnienie etymologii tego słowa.

    Pozdrawiam, P.R.

  • początek czy początki?
    21.06.2007
    21.06.2007
    Czy poprawne są formy: w początkach XX wieku, w początkach renesansu itp.? Chodzi mi o użycie rzeczownika początek w l.mn., wydaje się bowiem, że dany okres może mieć jeden początek, skąd więc nagminne stosowanie formy mnogiej?
  • Podać kogoś do sądu

    1.05.2021
    1.05.2021

    Szanowni Państwo,

    czy poprawnym jest zwrot  podać kogoś do sądu? Skąd wzięło się takie sformułowanie, skoro nigdzie indziej nikogo nie podajemy? Podajemy coś komuś, podajemy się za kogoś, ale przecież nie wręczamy innych ludzi Wysokiemu Sądowi.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego